Monthly Archives: Οκτώβριος 2017

Martin Heidegger 1889-1976 Ο Ηράκλειτος μας οδηγεί: από το Χάος στο Φάος Ο Χάιντεγκερ αναγνωρίζει στον Ηράκλειτο την αρχέγονη απαρχή της ιστορίας του Είναι. Το ερώτημα συνακόλουθα που διατρέχει τη σκέψη του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου είναι: ποιος είναι ο Ηράκλειτος (GA 55, 5); Κατ’ αυτό … Συνέχεια →

[…]σύμφωνα με τη θεωρία του Πλάτωνα, η σκέψη πρέπει να πηγαίνει από τις «ιδέες» – μορφές τού όντος στις ιδέες – έννοιες του όντος, η πορεία της σκέψης πού τον οδήγησε στη θεωρία του ήταν προφανώς η αντίστροφη: ο Πλάτων στηριζόταν … Συνέχεια →

Από τη σφαίρα της φαντασίας, η διεπαφή ανθρώπου και τεχνητής νοημοσύνης φλερτάρει σοβαρά με την πραγματικότητα

«Σχεδόν είκοσι έτη ταύτα εστίν αφ ου σε ουδέν άλλο ποιούντα εώρακα, ή παρά τους διδασκάλους φοιτώντα.» – Λουκιανού, Περί αιρέσεων, 741

Κάτι σπουδαίο συνέβη στην κλασική Ελλάδα, αλλά δεν το γνωρίζαμε μέχρι προσφάτως. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, οι Αρχαίοι Έλληνες δημιούργησαν μια επιτυχημένη τάξη επιχειρηματιών που διέπρεψαν και έγιναν πλούσιοι.

Ο αστρολάβος του Πτολεμαίου είναι ένα ευφυέστατο αστρονομικό όργανο, που απεικόνιζε την ουράνια σφαίρα και χρησιμοποιούνταν για τη μέτρηση του γεωγραφικού μήκους και πλάτους των παρατηρούμενων άστρων από οποιοδήποτε μέρος της Γης, αλλά και αντίστροφα ως εντοπιστής θέσης (GPS), καθώς … Συνέχεια →

Την τελευταία δεκαετία τηλεοπτικά δίκτυα παραγωγής ντοκιμαντέρ και Πανεπιστήμια του εξωτερικού με τεράστιους προϋπολογισμούς, επιδίδονται σε απόπειρες να «σπάσουν τους μύθους της ιστορίας» (myth busters) ή να παρουσιάσουν αμφιλεγόμενες θεωρίες ως πιθανές εκδοχές των μέχρι σήμερα τεκμηριωμένων δεδομένων από ιστορικές πηγές και … Συνέχεια →

Η έκταση των γραπτών ελληνικών έργων που έχουμε στην κατοχή μας, όπως και η κατάσταση στην οποία μας παραδόθηκαν από τους προγενεστέρους, είναι απόρροια των ιστορικών συνθηκών που διαμορφώθηκαν επί χιλιάδες χρόνια υπό την επίδραση διαφόρων πολιτικών και πολιτιστικών παραγόντων.

Οι αστράγαλοι, η τηλία και ο αρτιασμός Από τις μαρτυρίες των ομηρικών επών γίνεται φανερό ότι οι πρόγονοί μας αρέσκονταν στον τζόγο ενώ τα περισσότερα παίγνια διατηρήθηκαν αναλλοίωτα μέσα στους αιώνες.

  Το κύπελλο χρονολογείται στους γεωμετρικούς χρόνους  περίπου 750-700 π.Χ. και πιστεύεται ότι φτιάχτηκε σε εργαστήριο της Ρόδου.

Είναι γνωστή η άποψη ότι ένας καλός φιλόσοφος πρέπει να ξέρει μαθηματικά. Όπως και ένας καλός μαθηματικός πρέπει να έχει γνώσεις φιλοσοφίας τουλάχιστον γύρω από το αντικείμενο του. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν θέλει να είναι ταυτόχρονα καλός παιδαγωγός.

Στις αραβικές μεταφράσεις τα διαγράμματα αντιστράφηκαν ώστε να «διαβάζονται» από τα δεξιά προς τα αριστερά και παραδόξως αυτό πέρασε στη συνέχεια και σε κάποιες λατινικές μεταφράσεις Φαφούτη Λαλίνα Την εξέλιξη των διαγραμμάτων στα «Στοιχεία» του Ευκλείδη δια μέσου των αιώνων … Συνέχεια →

1. Αισθητική Αντικείμενο της αισθητικής είναι τα ζητήματα τα οποία προκύπτουν από την επαφή μας με πράγματα που μας προκαλούν ένα ιδιαίτερο συναίσθημα ικανοποίησης – την αισθητική απόλαυση. Τέτοια πράγματα είτε υπάρχουν στη φύση είτε τα δημιουργεί ο άνθρωπος μέσω … Συνέχεια →

Τη στιγμή που ο άνθρωπος κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς την κατά­κτηση του μέλλοντος, είναι αναγκαίο, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να αναλογισθεί το παρελθόν για να διαπιστώσει και σε άλλες φάσεις του ανθρώπινου βίου τη δημιουργική του ικανότητα. Η … Συνέχεια →

Σαν σήμερα, 24 Οκτωβρίου 1922, έφυγε από τη ζωή, ο μεγάλος λογοτέχνης Ανδρέας Καρκαβίτσας

  Με τον όρο ρωμαϊκή εποχή, εννοούμε την περίοδο από τον 1ο αιώνα π.Χ. και πιο συγκεκριμένα από το 86 π.Χ. που γίνεται η κατάληψη της Αθήνας από τον Σίλα και το 31 π.Χ. που γίνεται η κατάληψη της Αιγύπτου … Συνέχεια →

Ο θαυμασμός ο εμπνεύσας τον G. Wallis δια τον Αρχιμήδη λέγων ότι «υπήρξεν ανήρ εκπληκτικής αγχινοίας, ο οποίος έθεσε πρώτος τα θεμέλια σχεδόν όλων εκείνων των επινοήσεων, διά τας οποίας καυχάται η εποχή μας», διαφαίνεται εξ ίσου καθαρά και εις την ακόλουθον δήλωσιν … Συνέχεια →

Οι κλασσικοί αστρολάβοι κατασκευάζονταν στην αρχαιότητα συνήθως από μπρούντζο και είχαν διάμετρο περίπου 15 έως 20 cm, παρόλο πού κατασκευάζονταν πολύ μεγαλύτεροι και μικρότεροι σε μέγεθος. Δίχως αμφιβολία πολλοί αστρολάβοι κατασκευάζονταν από χαρτόνι αλλά λίγοι διασώθηκαν.Πολλά προβλήματα αστρολάβων λύθηκαν με … Συνέχεια →

Είναι στιχούργημα εκ 44 στίχων, όπερ έχει τον τίτλον «Πρόβλημα, ὅπερ Ἀρχιμήδης ἐν ἐπιγράμμασιν εὑρων τοῖς ἐν Ἀλεξανδρειαι περὶ ταῦτα πραγματευομένοις ζητεῖν ἀπέστειλεν ἐν τῆς πρὸς Ἐρατοσθένην τὸν Κυρηναῖον ἐπιστολῆς.» (Πρόβλημα όπερ εύρεν ο Αρχιμήδης και εις επιγραμματικούς στίχους το … Συνέχεια →

Το (Ιωνικό) ελληνικό σύστημα της απαρίθμησης ήταν δεκαδικό. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμά του είναι ότι ήταν αλφαβητικό και απαίτησε τη χρήση περισσότερων από 27 διαφορετικών συμβόλων για τους αριθμούς και μερικά άλλα σύμβολα.

Τι θάνατο επεφύλασσαν οι συμπατριώτες τους στους Αριστοτέλη, Πυθαγόρα, Πρωταγόρα, Θουκυδίδη, Παυσανία και αρκετούς ακόμη Ονόματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου που προκαλούν σήμερα ρίγη με το μέγεθος και το ανάστημά τους ήταν στα χρόνια τους απλοί άνθρωποι της εποχής τους.

Ο Ερατοσθένης γεννήθηκε στην Κυρήνη της σημερινής Λιβύης το 276 π.Χ. και πέθανε στην Αλεξάνδρεια το 194 π.Χ.. Ήταν μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος. Από τα πιο σπουδαία επιτεύγματά του ήταν ότι υπολόγισε για πρώτη φορά το μέγεθος της Γης, ότι … Συνέχεια →

Οι πολύ μακρινοί μας πρόγονοι (Έλληνες, Βαβυλώνιοι, Αιγύπτιοι, Ασσύριοι, Χαλδαίοι, Κινέζοι) μελετούσαν λεπτομερώς τον ουρανό, είτε για να προβλέπουν τις μεταβολές του καιρού, είτε για να έχουν συγκεκριμένη εικόνα για την πάροδο του χρόνου, ή για να μετρούν αποστάσεις. Κάθε … Συνέχεια →

Ο Εύδοξος της Κνίδου, ήταν γιός του Αισχίνη, γεννήθηκε περί το 408 π.Χ, στην Κνίδο της Μικράς Ασίας(απέναντι από την Κω) και πέθανε περί το 342 π.Χ στην ίδια πόλη. Ήταν Έλληνας μαθηματικός και αστρονόμος που εξέλιξε την αναλογική θεωρία, συνέβαλε στονεντοπισμό αστερισμών και … Συνέχεια →

Μετά τον Ορφέα, τον Ησίοδο και τον Όμηρο αρχίζει η επιστημονική ανάπτυξη της Αστρονομίας στην Ελλάδα με τον Θαλή, περίπου το 600 π.Χ., η οποία χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια μιας σειράς αστρονόμων να διατυπώσουν νόμους για τα παρατηρούμενα αστρονομικά φαινόμενα. … Συνέχεια →