Category Archives: Αρχαία Γραμματεία/ Γλώσσα

Ο Περικλέους Επιτάφιος ή Επιτάφιος του Περικλή είναι το απόσπασμα από το έργο «Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου» του αρχαίου Αθηναίου ιστορικού Θουκυδίδη στο οποίο παρατίθεται ο λόγος που ο Περικλής εκφώνησε το 430 π.Χ. για τους πρώτους νεκρούς του Πελοποννησιακού πολέμου. «Ἀνδρῶν γὰρ ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος, καὶ οὐ στηλῶν μόνον ἐν τῇ … Συνέχεια →

Την πλατωνική Ακαδημία της Φλωρεντίας ίδρυσαν οι εύποροι Μέδικοι τον 15ο αιώνα με διευθυντή τον Μαρσίλιο Φιτσίνο. Η Ακαδημία αυτή δεν ήταν κανονική σχολή αλλά πιθανόν ένας κύκλος διανοουμένων που μελετούσαν, μεταξύ άλλων, και την πλατωνική φιλοσοφία.

Η ταξινόμηση του πλατωνικού έργου σε ομάδες των τεσσάρων διαλόγων (τετραλογίες) από τον Θράσυλλο. Οι στερεότυπες εκδόσεις του πλατωνικού έργου που χρησιμοποιούμε σήμερα αναπαράγουν μια σταθερή σειρά παρουσίασης των πλατωνικών διαλόγων. Η σειρά αυτή, που παραδίδεται και στα παλαιότερα σωζόμενα χειρόγραφα , … Συνέχεια →

Ο Ευθύφρων είναι άλλο ένα έργο του Πλάτωνα που εντάσσεται στην τετραλογία (Ευθύφρων, Κρίτων, Απολογία, Φαίδων) των διαλόγων που αναφέρονται στη δίκη και εκτέλεση του Σωκράτη. Τα πρόσωπα του διαλόγου είναι δύο, Ο Σωκράτης και ο Ευθύφρων που ισχυρίζονταν πως μπορούσε να … Συνέχεια →

Άλλα γράφουμε και άλλα προφέρουμε Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε πιο συστηματικά για ένα ζήτημα που μας απασχόλησε και σε προηγούμενα κεφάλαια: το ζήτημα της προφοράς των αρχαίων ελληνικών. Τα αρχαία ελληνικά δεν προφέρονταν όπως τα νέα ελληνικά.

Ο Ευριπίδης ανήκει στους τελευταίους από τους μεγάλους τραγικούς ποιητές της αρχαίας Ελλάδας. Μαθητής ο ίδιος του Αναξαγόρα και αποδέκτης σοφιστικών επιδράσεων, είναι ανοικτός στους γόνιμους προβληματισμούς των φιλοσόφων και των σοφιστών  της εποχής του, χωρίς να περιφέρεται εδώ και εκεί ως ανέκφραστος/άκριτος οπαδός του ενός ή του άλλου … Συνέχεια →

Ο «Προμηθεύς Δεσμώτης» είναι το πρώτο δράμα μιας τριλογίας με τον τίτλο: Προμήθεια. Το δεύτερο δράμα ήταν ο «Προμηθεύς λυόμενος» και το τρίτο ο «Προμηθεύς Πυρφόρος». Με την τριλογία αυτή, ο Αισχύλος θέλησε μάλλον να εκφράσει ένα είδος κοσμοθεωρίας, της οποίας η διαλεκτική–νοητή … Συνέχεια →

Η λέξη  και το νόημα 1 Τι είναι η λέξη; Ο Πλάτων στον Κρατύλο «430a κ.εξ.) λέει πως η λέξη προορίζεται να ονομάζει σωστά το αντικείμενό της και υπ’ αυτή την έννοια είναι, κατά ένα ορισμένο τρόπο, το όνομα ως το «μίμημα του πράγματος», το όνομα, που … Συνέχεια →

Λυρική ποίηση Για να ορίσουμε το έπος χρησιμοποιήσαμε ευδιάκριτα μορφολογικά στοιχεία: τη μεγάλη έκταση, τη σύνθεση κατά στίχο και το δακτυλικό εξάμετρο. Στη λυρική όμως ποίηση ο ορισμός είναι δύσκολος, καθώς και η έκταση και ο τρόπος της σύνθεσης και τα μέτρα ποικίλλουν. Το … Συνέχεια →

Σε μια χώρα που γεννήθηκε το πνεύμα της επιστήμης και η φιλοσοφία, που η τέχνη έφτασε στο αποκορύφωμα της, που το θέατρο αποτέλεσε σχολείο υψηλού επιπέδου για όλες τις ηλικίες, σε μια χώρα που δεν υπήρξε πόλη χωρίς θέατρο – … Συνέχεια →

Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαπαρδάνης «Αριστοφάνης: Λόγια, λόγια, λόγια! Σας βαρέθηκα πια εσάς τους φιλοσόφους Σωκράτης: Καλύτερα τα λόγια απ’ τα φούμαρα που πουλάτε εσείς οι κωμωδιογράφοι» Αποστολίδης & Ακοκαλίδης, Νεφέλες (σε κόμικ)

Της ανθρώπινης ζωής η διάρκεια όσο μια στιγμή, η ουσία της ρευστή, η αίσθησή της θολή, το σώμα -από τη σύστασή του- έτοιμο να σαπίσει, και η ψυχή ένας στρόβιλος, η τύχη άδηλη, η δόξα αβέβαιη…. Με δυο λόγια, όλα … Συνέχεια →

Του κ. ΕΜΜ. ΜΙΚΡΟΓΙΑΝΝΑΚΗ Καθηγητού Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών   Κρίσις είναι το αποτέλεσμα μιας κρισίμου καταστάσεως όχι το αίτιον. Το ρήμα κρίνω σημαίνει κυρίως ξεχωρίζω. Κρίσις είναι το ρήγμα που προκαλεί η αναταραχή, ο κοινωνικός σεισμός.

Όπως γνωρίζουμε ενδεχομένως από τα σχολικά μας χρόνια, ο Έλλην ιστορικός Θουκυδίδης έζησε μεταξύ 460 – 398 π.Χ.. και έγινε παγκοσμίως γνωστός για τη συγγραφή της κλασικής Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου. Στο έργο της ζωής του αφηγείται γεγονότα που συνέβησαν κατά τον … Συνέχεια →

O Mεγάλος Θουκιδίδης, στο βιβλίο «ΘΟΥΚΙΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΙΒΛΙΟ Β’» μας περιγράφει τον Επιτάφιο λόγο του Περικλέους ,προς τιμήν των πρώτων θυμάτων του Πελοποννησιακού πολέμου.

 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ Για την δίκη του Σωκράτη έχουν γραφή πολλές μονογραφίες. Η πρώτη χρονικά γράφεται το 388 π.Χ.1 από τον Πλάτωνα: «Απολογία Σωκράτους». Γενικά γίνεται δεκτό από τους ιστορικούς ότι αυτή η απολογία περιλαμβάνει τους τρεις λόγους του Σωκράτη, όπως … Συνέχεια →

Τo 416 π.Χ. κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Αθηναίοι με επικεφαλής τους στρατηγούς Κλεομήδη, υιό του Λυκομήδη και Τεισία υιό του Τεισιμάχου, εξεστράτευσαν κατά της νήσου Μήλου. Είχαν μαζί τους τριάντα δικά τους πλοία και οκτώ συμμαχικά (έξι … Συνέχεια →